Uluslararası Af Örgütü, “Savaş bölgesine gönderilmek: Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıları yasa dışı biçimde sınır dışı etmesi” başlıklı bir rapor yayımladı. Raporda, Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıları hukuka aykırı biçimde savaş bölgesine gönderdiği, söz konusu uygulamanın Suriye’nin kuzeydoğusuna düzenlediği harekattan aylar önce gerçekleştiği yazıldı.
Deutsche Welle Türkçe‘de yer alan habere göre, Af Örgütü uzmanları, raporun hazırlanma sürecinde, çok sayıda sığınmacıyla görüşme gerçekleştirdi. Raporda, polis tarafından fiziksel şiddet ve tehdide maruz bırakıldıklarını ve Suriye’ye dönüşlerini bizzat talep ettikleri ifadesinin yer aldığı belgeler imzalamaya zorlandıklarını söyleyen 20 sınır dışı vakası incelendi.
Uluslararası Af Örgütü’nün, söz konusu vakalarla ilgili aktardığı bilgilere göre, sığınmacılar, içinde elleri iplerle bağlı olan ve muhtemelen kendileri de sınır dışı edilen onlarca kişiyle birlikte otobüslerle sınıra götürüldü. Mağdurlara sık sık kayıtlı olmadıkları veya kayıtlı oldukları şehirde bulunmadıkları için sınır dışı edildikleri söylendi. Öte yandan habere göre, sınır dışı edilen kişilerin çoğu, bulundukları şehrin geçerli bir kimliğine sahipti.
‘İNSANLAR AKTİF SAVAŞ BÖLGESİNE SINIR DIŞI EDİLDİ’
Uluslararası Af Örgütü’nde mülteci ve göçmen hakları uzmanı olarak görev yapan Anna Shea de şunları söyledi: “Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıların savaşın ortasına kendi rızalarıyla döndükleri iddiası tehlikeli ve gerçeği yansıtmıyor. Bizim araştırmalarımız, bu iddiaların aksine, insanların geri dönmeleri için kandırıldığını ve zorlandığını ortaya koydu. Türkiye geçtiğimiz sekiz yılda 3,6 milyon Suriyeli kadın, erkek ve çocuğu kabul etmiş olduğu için takdiri hak ediyor. Ancak bu cömertliği insanları, ulusal ve uluslararası hukuka aykırı biçimde, aktif savaş bölgesine sınır dışı etmek için mazeret olarak kullanmamalı.”
Habere göre, resmi istatistikler mevcut olmadığından için sınır dışı edilenlerin kesin sayısının belirsiz olduğu ancak örgütün 2019’un Temmuz ve Ekim ayları arasında yaptığı görüşmeler ışığında, Suriye’ye gönderilenlerin sayısının geçen aylarda yüzlerce kişiyi bulduğu tahmin edildiği söylendi.
‘MİLYONLARCA KİŞİ İÇİN TEHLİKE SÜRÜYOR’
Anna Shea, sınır dışı edilenlerin gönülsüz olduğunu belirterek, “Bu hafta Rusya ile Türkiye arasında yapılan anlaşmada sığınmacıların henüz yaratılmamış olan bir ‘güvenli bölgeye güvenli ve gönüllü geri dönüş’ yapmalarının öngörülmesi üzücü. Bugüne kadarki sınır dışılar, güvenli ve gönüllü dışında her şeydi. Öte yandan milyonlarca Suriyeli mülteci için tehlike sürüyor” diye konuştu.
Shea, Türkiye’nin sığınmacıları Suriye’ye sınır dışı etmeyi durdurması ve sınır dışı edilenlerin geri dönmesini sağlaması gerektiğini savunurken, “Avrupa Birliği ve uluslararası toplumun geri kalanı, mümkün olduğunca fazla insanı ülkelerinde ilticaya başvurmaktan caydırmaya çalışmaktansa, Türkiye’den yeniden yerleştirme programlarıyla Suriyeli sığınmacıları alma oranını ciddi derecede artırmaya odaklanmalı” dedi.