TBMM’de yeni milletvekilleri de 23 Haziran Salı günü yemin edecek ve göreve başlayacak.
Ancak Anayasa’nın 81. Maddesinde yer alan milletvekili yeminindeki bazı ifadeler ve yeminin hangi dilde yapılacağı da tartışma konusu…
HDP’Lİ TAN: ”HEM TÜRKLÜK VURGUSU AÇISINDAN HEM DİNDARLAR İÇİN SAKINCALI”
HDP Diyarbakır Milletvekili Altan Tan, TBMM’nin yeni döneminde milletvekili yemini metninin değiştirilmesini gündeme getireceklerini söylemiş, “Sadece Türklük vurgusunu içermesi bakımından sorunlu bir metin değil. Yemin metni dindar Müslümanlar açısında da sıkıntılı” demişti.
TÜRKÇE BİLMEYEN HDP’Lİ VEKİL, HANGİ DİLDE YEMİN EDECEK?
HDP Diyarbakır Milletvekili, ezidi kökenli Feleknas Uca da istendiğinde ana dili Kürtçe, Lazca, Süryanice, Arapça, Ermenice olan birinin Türkçe’nin yanında kendi ana dilinde de yemin edebilmesini bir proje olarak önereceğini ifade etmişti. Türkçe bilmeyen Uca, “yemin metnini ezberlemedim ama önüme bırakıp okurum.” diye konuşmuştu. Uca’nın bu açıklaması bazı basın organlarına “Türkçe bilmediğim için Kürtçe yemin etmek istiyorum” şeklinde yansımıştı.
LEYLA ZANA, KÜRTÇE YEMİN ETMİŞ, KRİZ ÇIKMIŞTI
Meclis’te şimdiye kadar bir kez 1991 yılında Kürtçe yemin krizi yaşandı. Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) listesinden milletvekili seçilen Leyla Zana kürsüde Kürtçe yemin etmiş, sonrasında vekilliği düşürülmüştü. Zana, 17 yıl sonra yeniden BDP’den milletvekili seçildiğinde ise bu kez Türkçe yemin etmişti.
AKP’Lİ BAZI VEKİLLER ‘LAİKLİK’ SÖZCÜĞÜNDEN HOŞLANMIYOR…
Kürt kökenli vatandaşların ‘dindar’ kesimini teslim eden HDP’li Altan Tan’ın açıklamasının bir bölümüne, bazı AKP’li milletvekilleri de katılıyor. Yemindeki“demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılâplarını bağlı kalacağıma”kalıbı da bu vekillerde rahatsızlık yaratan bir başka bölüm.
PARTİLER, MİLLETVEKİLİ YEMİNİN DEĞİŞMESİ İÇİN TEKLİF VERMİŞTİ…
2012 yılında başlayan ancak partilerin uzlaşamaması üzerine yarım kalan Anayasa değişikliği çalışmalarında da milletvekili yemini gündeme gelmişti. Komisyonda AKP’nin teklifi kabul edilmiş (AKP çoğunluğu olduğu için ) ve yeminden “Atatürk ilke ve inkılapları, laik Cumhuriyet, Türk milleti önünde” ifadelerini kaldırılmıştı. Fakat partiler Anayasa değişikliğinin tamamı üzerinde anlaşamayınca ve özellikle ‘Başkanlık’ önerisi üzerine komisyon tıkanınca Anayasa değişikliği gerçekleşemedi ve eski metin değiştirilemedi.
Komisyonda AKP’nin önerisi kabul edilse de diğer partiler de çeşitli tekliflerle gelmişti.
AKP “ATATÜRK İLKE VE İNKILAPLARI, LAİK CUMHURİYET, TÜRK MİLLETİ” KALDIRILSIN
AKP: “İnsan haklarına, hukukun üstünlüğüne ve demokrasiye bağlı kalacağıma; devletin bağımsızlığını, ülkenin bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma mukaddesatım ve şerefim üzerine yemin ederim.”
CHP ÖNERİSİNDE “KİŞİSEL ÇIKAR VE YARAR” VURGUSU
CHP: “Milletvekili sıfatıyla anayasaya sadakatten ayrılmayacağıma, Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ve ülkenin bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma, insan haklarına dayanan demokratik ve laik cumhuriyet ilkelerine ve Atatürk devrimlerine bağlı kalacağıma milletvekili sıfatımdan kaynaklanan konum ve yetkilerimi kişisel çıkar ve yarar sağlamak amacıyla kullanmayacağıma, vatandaşların refah ve mutluluğu için çalışacağıma Türk Milleti önünde namusum ve şerefim üzerine ant içerim.”
MHP, “TOPLUMUN HUZUR VE REFAHI, İNSAN HAKLARI” VURGUSUNU KALDIRDI
MHP: (İnandıkları mukaddes kitap huzurunda) “Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; Anayasa’ya sadakatten ayrılmayacağıma; büyük Türk Milleti huzurunda, bütün mukaddesatım, namusuz ve şerefim üzerine yemin ederim.”
BDP, YEMİNİN TAMAMEN KALDIRILMASINI İSTEDİ
BDP: Yeminin kaldırılmasını talep eden BDP, başka bir metin önermedi.
ANAYASA UZLAŞMA MASASI DEVRİLDİ, YEMİN DEĞİŞTİRİLEMEDİ!
AKP’nin önerisinin komisyonda kabul edilmesine rağmen, çalışmaların tamamlanamaması üzerine yemin metni de aynı kaldı.
Anayasa’nın 81. Maddesindeki milletvekili yemini halen şu şekilde…
“Devletin varlığı ve bağımsızlığını vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılâplarını bağlı kalacağıma, toplumun huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasaya sadakatten ayrılmayacağıma; büyük Türk milleti önünde namusum ve şerefim üzerine and içerim.”