Bir milletin destansı kurtuluş öyküsünün başlangıcıdır 19 Mayıs.İşgal edilmiş Anadolu coğrafyasında ortaya çıkan,cılız isyan kıvılcımlarını birleştirerek bir isyan ateşine çeviren Kurtuluş Savaşı’nın başlangıç tarihidir.
Bir avuç vatan sever komutanın,aydının,Anadolu’nun yoksul insanına Mustafa Kemal’in önderliğinde verdiği umut,önce destansı bir mücadeleye ve zafere,ardından genç ve modern bir türk devletinin kurulmasına neden oldu.
Yoksulların ve mazlumların zaferi olan bu kurtuluş destanı,dünyanın ezilen,sömürülen,kendi toprağında esir edilen milletlerine de örnek oldu.
19 Mayıs 1919 tarihinde ne oldu?
Birinci Dünya Savaşı sonunda Osmanlı Devleti yenik sayıldı. Bunun üzerine savaşın galibi olan devletler ile Osmanlı Devleti arasında Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti yok edilmek ve Türkler Anadolu’dan tamamen çıkarılmak isteniyordu. Bu amaçla İngiltere ve Fransa’nın başı çektiği işgal kuvvetleri, İstanbul ve Anadolu’da birçok yeri işgal etmeye başladılar. Bu durum Türk halkı tarafından büyük bir tepkiyle karşılandı. Ancak tek bir vücut halinde hareket edilemediği için yeterli bir direniş sergilenemiyordu.
Türklerin gösterdiği direniş hareketlerini ortadan kaldırmak isteyen ve bu durum için tedbir alınmasını isteyen İşgalci devletler, İstanbul Hükümeti’ne baskı kurmaya başladılar. Anadolu’da baş gösteren direniş hareketlerini bastırmak için Mustafa Kemal Paşa, Padişah tarafından özel olarak görevlendirildi. Bu durumu fırsat bilen Mustafa Kemal, güvendiği arkadaşları ile birlikte Anadolu’ya geçmek için 16 Mayıs’ta Bandırma Vapuru ile çıkmış olduğu yolculuğun sonunda 19 Mayıs 1919’da Samsun’a geldi. İstanbul Hükümeti’nin vermiş olduğu görevin aksine, halkı Milli Mücadele için örgütlemeye başladı. Tüm kolordu komutanlarıyla temasını artırdı. Amacı askeri örgütlemeyi sağlamaktı. 28 Mayıs’ta komutan, valilikler ve ulusal kuruluşlara gönderdiği yazıda (Havza Genelgesi) ülkenin içinde bulunduğu durumu anlattıktan sonra, yurdun dört bir yanında işgalin protesto edilmesini istedi.
Bu durumdan büyük rahatsızlık duyan işgalci devletler, Mustafa Kemal’in derhal geri çağrılmasını istediler. İstanbul Hükümeti de 8 Haziran 1919’da onu görevinden geri çağırdı. Ancak Mustafa Kemal bu çağrıya uymayıp, vatanın ve milletinin kurtuluşu adına var gücüyle çalışmaya devam etti.
19 Mayıs 1919 günü başladığı kabul edilen Kurtuluş Savaşı, Atatürk’ün öncülüğünde Türk milletinin zaferiyle sonuçlandı.