Koronavirüs salgını temel gıda ürünlerinde artışlara neden olurken asgari ücretli büyük kayıp yaşıyor. Artışların asgari ücrete etkisini inceleyen CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba’nın yaptığı çalışmaya göre, dana etinde 6 kilogram, zeytinde 10 kilogram, pirinçte 36 kilogram kayba neden oldu. Ağbaba, koronavirüsün Türkiye’de olduğunun açıklandığı 11 Mart’tan itibaren temel gıda maddelerinde fahiş artışlar yaşandığını belirterek şubat ayı fiyatlarıyla bugünkü market fiyatlarını asgari ücret üzerinden karşılaştırdı. Sonuçlar şöyle:
– Şubat ayında bir asgari ücretle TÜİK madde sepetinde kilogram fiyatı 47.8 TL olan dana etinden 48.6 kilo alınabilirken, salgının ardından ortalama market fiyatı 54.3 TL olan dana etinden 42.7 kilo alınmaya başlandı. Buna göre asgari ücrette salgınla dana etinde yaşanan kayıp 5,9 kilo olarak hesaplanıyor.
– Şubat ayında TÜİK sepetinde kilogram fiyatı 11.49 TL olan tavuk eti 12.35 TL’ye çıktı. Asgari ücretle 202 kilogram alınan tavuk eti 14 kilogram kayıpla 188 kilograma geriledi.
– Benzer şekilde şubatta kilogramı 25.4 TL olan zeytinden 91 kilogram alınabilirken, Martta fiyatın 28.5 TL olmasıyla birlikte 81.5 kilogram alınmaya başlandı. Zeytinde kayıp 9.5 kilo.
– Şubatta 500 gramlık paket fiyatı ortalama 1.75 TL olan makarnadan asgari ücretle 1328 adet alınabilirken, mart ayında ortalama fiyatın 2.75 TL’ye yükselmesiyle birlikte 787 adet alınabiliyor.
– Şubatta TÜİK madde sepetinde 1 kilogram fiyatı 9.7 olan pirincin fiyatı da salgınla birlikte 11.4’ye yükseldi. Asgari ücretle alınabilen 239 kilogram pirinç de 203 kilograma geriledi. Kayıp 36 kilogram.
– Şubatta TÜİK madde sepetinde 1 kilogram fiyatı 4.9 olan bulgurun fiyatı da salgınla birlikte 5.5 TL oldu. Asgari ücretle 474 kilogram alınabilen bulgur, salgınla birlikte 52 kilo azalarak 422 kilograma geriledi. Ağbaba, “Milyonlarca kişi asgari ücretle geçimini sürdürüyor. Bu bakımdan besin gıdaları üzerindeki KDV oranları kaldırılmalı, milyonlarca asgari ücretlinin sofrasındaki ekmeğin azalmasına engel olunmalıdır” dedi.
Koronavirüs nedeniyle artan talep, marketlerdeki gıda fiyatlarının da neredeyse günlük olarak yükselmesine neden oluyor. Geçen haftalarda 2 liraya kadar düşen patatesin fiyatı Ankara’da markette 6 lira, soğan fiyatı da 5 liraya yükseldi. Geçen aylarda bu iki ürünün fiyatında aşırı artış olmuş hükümet önlem almak zorunda kalmıştı. Koronavirüs salgını nedeniyle fiyatlar yine katlandı. Sarmısak ise 12 liradan satılıyor. Daha önce bir liraya satılan bir bağ maydanoz 3 lira, badem salatalığın fiyatı ise 12 liraya kadar çıkmış durumda. Virüsten korunmak için talebin arttığı pancar ve turp fiyatları arttı. Pancar 6.95, kırmızı turp 2.95 liradan satılıyor. Meyve fiyatları da sebzelerden farklı değil. Yurttaşların yine gripten korunmak için başvurdukları limonun file kilogramı 13 lira. Yerli muz 10 lira, kivinin fiyatı 10 liraya kadar çıkıyor. Amasya elma 10 lira, golden elma 6 lira, mandalina 9, Finike portakal 7, ceviz 35 lira. Ayva 10 lira, deveci armut 8 lira.
Ticaret Bakanlığı’nın dünkü Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemesine göre, sarmısak, muz, çay, kırmızı biber ve kuru yemişin de aralarında bulunduğu bazı tarımsal ürünlerin ithalatından önce kayıt belgesi düzenlenecek. Buna göre, gerçekleştirılecek ithalata ilişkin bilgiler, önce bakanlık tarafından yetkilendirilen kayıt merkezlerine bildirilecek.